Isang Paglalahad mula sa grupong AHON: Mt. Lansay Birdland & Pulang Lupa Hill Project

Layunin

Hinangad po ng grupong AHON na maisakatuparan ang maayos na pakikipagunayan sa pamunuan at sa komunidad upang mapagtulungang maisaayos at maitanghal ang Mt.Lansay at Pulang Lupa Hill bilang mga potensyal na atraksiyon ng brgy Banilad.

Ang pangunahing layunin ng grupo sa pagsasagawa ng proyekto ay ang adhikaing maipagpapatuloy ng mamamayan ang pagkilala at kahalagahang dulot ng Mt. Lansay at Pulang Lupa Hill. Walang humpay na tamasahin ang mga biyayang nagmumula sa mga ito lalo at higit sa pagpapanatili ng pangangalaga at pakinabang sa natural nitong kapaligiran sa kabila ng mga pagbabago ng panahon at modernisasyon ng mga  pamayanan.

Yakapin ang mga pagbabago sa paraan ng pamumuhay ngunit manatili ang pagmamahal sa kalikasan na siyang pusod ng kaginhawaan at katiwasayan ng mga mamamayan ng barangay. Magkaroon ng mga pagkakataong makalinang pa ng ibang anyo ng pagkakakitaan na hindi tatalikuran ang mga tradisyong naging katangian ng mga taong naninirahan sa pamayanan.

 

Munting Kasaysayan

Likas na maganda ang kapaligiran ng brgy Banilad. Mayaman ito sa luntiang kabukiran na pinaninirahan ng iba ibang uri ng ibon.  Mga burol, masaganang bukal na pinagkukunan ng tubig ng mga tahanan, talon  at mga batis paliguan. Hindi rin nalalayo ang brgy Banilad sa sentro ng kabayanan ng Nagcarlan, may magandang daanan patungo at palabas sa lugar at higit pa rito, mababait at nagkakaisang mga naninirahan. Bagaman payak ang pamumuhay, ang tila paraisong lugar na ito ang siyang naging  dahilan upang itanghal at hinangad ipagmalaki sa balana.

Makasaysayan ang brgy Banilad.  Naging paboritong pasyalan ito ng mga dayuhang Amerikano sa panahon ng kanilang pananakop sa bansa.  Tulad ng Baguio, itinuring din ng mga Amerikanong dayuhan ang barangay Banilad na pahingahan at pasyalan (R&R-rest & Recreation) ng kanilang mga kawal “Caballeros” (Cavalry) dahil sa magandang lokasyon at klima sa bulubunduking kapaligiran.  “Pinagbaderahan” ang naging tanyag na bansag sa Mt. Lansay ng mga lokal na ninirahan dito.  Sa taluktok ng burol itinaas ang bandila ng mga dayuhang mananakop sa lugar matapos malupig ang bansa ng mga dayuhang Kastila.

Mula 2018 hanggang sa panahong kasalukuyan, matapos unti-unting hawanin at linisin ang kasukalan ng mga landas at paligid  patungo sa taluktok ng mga burol ng mga nagkakaisang naninirahan sa nayon, isang ideya upang mapatingkad ang pagpapakilala sa lugar ang isinagawa ng grupong AHON at unti-unting nilagyan ng mga makukulay na birdhouses at ilang signages ang mga puno sa taluktok ng Mt. Lansay.  Tinagurian ng grupong AHON ang pagkilos na “The Birdland Project” akmang akma sa pangalan ng brgy Banilad o sa simpleng katawagan na “Banilad Birdland”.

October 2020, sa kalagitnaan ng pandemyang nararanasan ng buong bansa, itinanghal ang Mt. Lansay Birdland at eksaktong isang buwan matapos maisakatuparan ng barangay na lagyan ng maayos na landas paakyat, Nobyembre 2020 isinunod na din itanghal ang Pulang Lupa Hill. Ang Pulang Lupa Hill ay isang burol sa gawing hilagang-silangan ng Mt. Lansay.

Naging mabilis ang paglaganap ng balita tungkol sa magandang mga lugar ng Pulang Lupa Hill at Mt. Lansay Birdland.  At dahil sa magandang lokasyon ng mga ito na hindi nalalayo sa kabayanan, agad na tinagkilik ng mamamayan pati na rin ng mga bisitang nagmula pa sa mga karatig bayan.  Araw-araw mula Oktubre 2020 hanggang sa kasalukuyan, bago magliwanag ang kapaligiran ay masasaksihan na ang mga taong nakagawian nang magparoon at parito sa mga lagusan ng brgy upang masayang magehersisyo at lumanghap ng sariwang hangin.

 

Kasalukuyang Kalagayan

Nananatiling payak maging hanggang sa kasalukuyan ang pamumuhay ng mga naninirahan sa barangay Banilad.  Bagaman batid ng mga mamamayan ang kasaysayan ng lugar…nanatiling lupang sakahan lamang ang kalawakan na pinagkukuhanan ng pangunahing kabuhayan ng lokalidad.

Isang natatanging pagkakataon ang ipinagkaloob sa kasalukuyang pamunuan ng brgy  Banilad at sa grupong AHON na pagyamanin at itanghal ang Mt. lansay pati na ang karatig nitong Pulang Lupa Hill at muling ipakilala sa balana lalo na sa bagong henerasyon ang kabuluhan at kahalagahan sa pamayanan ng mga natural na pook  tulad ng Mt. Lansay at Pulang Lupa Hill.

 

Ang Pagsilang ng Mt. Lansay Birdland at Pulang Lupa Hill bilang potensyal na Atraksiyon

Ang Mt. Lansay at Pulang Lupa Hill ay mga lupaing pag-aari ng mga pribadong mamamayan ng Nagcarlan.  Mga lupang sakahan na bukas sa simumang tao na nagnanais bumagtas sa mga landas patungo sa iba pang lupang sakahan o sa iba pang mga barangay karatig ng barangay Banilad.  Malayang nakadadaan ang mga mamamayang lokal patungo at palabas sa kanikanilang lugar nasasakupan. Sa kasalukuyan, pinagtutulung-tulungan ng mga mamamayang lokal isinaayos at hawanin ang masusukal na  landas paakyat sa Pulang Lupa Hill at Mt. Lansay. Ang araw ng Sabado ang inilaan ng mga mamamayan upang linisin at isaayos ang kapaligiran . Pinayabong ang mga tradisyunal at karaniwang halaman at pinagyamang iginayak sa paligid ng Mt. Lansay at Pulang Lupa Hill.  May mga upuan mula sa mga natural na material na inilagay sa ilang piling lugar at mga “directional signs” patungo at tumutukoy sa iba pang atraksiyon ng lunan.  Sa taluktok ng Mt. Lansay kung saan ang mga puno ay nilagyan ng mga makukulay sa “birdhouses” at binansagan ang lugar sa turing na “Birdland” halos katunog ng pangalan ng lunan na “Banilad”. Sariwa at maaliwalas ang hangin dulot ng luntiang kapaligiran at ang mga naggagandahang tanawin na  matutunghayan  sa taluktok ng mga lugar.

Ang Mt. Lansay ay may taas na humigit kumulang sa 319 masl.  May luntiang landasin at hindi nalalayo sa mga kabahayan ng barangay Banilad. And trail patungo sa Mt. Lansay ay napapalibutan ng mga bungang kahoy tulad ng Lansones, Rambutan, Saging, Guyabano, Avocado, Cacao, bignay at Niyog. Matatagpuan din ang mga puno ng Antipolo, Dita, Bulak, Lawaan at Narra sa paligid-ligid. Dahil na yaman ng kapaligiran, silbing tirahan ang lugar ng sari-saring ibon tulad ng Pulanggi, Piskador, Maria Capra, ibat-ibang uri ng Maya, Pipit, Pugo, Tikling, Kulasisi kasama pa ang uwak, tagak at kung ano-ano pa. Sa Mt. Lansay matutunghayan ang melodramatikong sunset sa eksaktong pagitan ng Mt. Atimla at Mt. Nagcarlan sa dulong Hilagang-Silangan ng burol. Sa katimugang bahagi naman nakabulwag ang kagandahan ng budok Banahaw at San Cristobal at doon ay matatanw din ang kalawakan ng bahabahagdang palayan o Rice Terraces ng mga sito Salipit ng brgy Taytay-Malaya, Maykalamyas at Maypaho ng brgy Banilad .  Sa gawing kanluran naman makikita ang landas patungo sa Sagilala Falls, isa pa ring natatanging atraksiyon ng barangay Banilad.

Hindi nalalayo sa Mt. Lansay ang Pulang Lupa Hill. May taas itong humigit kumulang 260 masl na may kakaibang kulay pulang lupa at pinaniniwalaang  inanak ng magiting na bulkan Banahaw libong taon na ang nakalilipas. Sa Pulang Lupa Hill lubos na matatanaw ang kabayanan ng Nagcarlan, ang makasaysayang Underground Cemetery at Lumang kampanaryo ng Simbahang Romano Katoliko.  Sa katimugang bahagi naman ng Burol lantad ang kabuuang hugis ng mga matatayog na bundok Banahaw at San Cristobal. Naglagay ang barangay ng hagdan na may dalawang daan at pitumpu’t walong  baytang (278 steps).  Ang paanan ng hagdan ay nasa tabi ng ilog Banilad na bumagtas sa  konkretong Yukos-Banilad barangay Road.  

Tulad ng inaasahan, patuloy na ang pagtunghay ng mga bisitang lokal maging ng mga taga ibang bayan at kasiyasiyang naging lugar ehersisyo ng karatig pamayanan dahil sa angkin nitong payapa, maaliwalas at natural na kapaligiran.

Mga Isyung Kinakaharap

Ang Adbokasiya ng LNT o Leave No trace Outooor Principles ang isinusulong ng grupong AHON na sa lahat ng sandali ay siya sanang maging sandigan sa pagtataguyod  at mapanatili ang respeto sa kalikasan. Bago pa man lubos na maipakilala at maipaalam sa lahat ang adbokasiya ng LNT, kasabay ng pagiging tanyag ng mga lugar pasyalan na nabanggit ay ang pagusbong ng mga suliraning pang kalinisan at pangkaayusan.  Ito ay ang mga sumusunod:

Kaakibat ng dami ng mga bisita sa lugar ang hindi maiiwasang naiiwan na mga basura sa kung saan-saang bahagi ng lugar atraksyon at mga landas patungo sa karatig lugar.  Mga balat o wrappers ng mga pagkain at kendi, mga boteng lalagyan ng tubig or energy drinks, face masks, napkins at facial tissues at mga upos ng sigarilyo at kung anu-ano pa.   Naiwan o kusang iniwan at kung minsan, itinago pa sa mga lugar na hindi hayag. Marahil hindi na nagabala pa para dalhin pababa at itapon sa tamang  lagayan o  kaya naman ay mainam na dalhin pauwi  pabalik sa kani-kanilang mga tahanan.

Ang mga naggagandahang halaman “endemic” sa lugar na kusang matatagpuang sumisibol sa paligid pati na rin ang mga halamang pinagyaman at pinaganda ng mga mamamayan ng barangay at iginayak sa paligid at mga landas patungo sa Mt. Lansay at Pulang Lupa Hill ay nangasisira  o nawawala, binubunot o binabawasan at tuloy nangamamatay.

May mga ilang pagkakataon ng pagsisiga sa paligid gamit ang mga tuyong sanga ng puno o mga tuyong bunot mula sa mga niyog na tinapasan.

Bagaman batid ng mga may ari ng sakahan ang kasalukuyang kalagayan ng mga lupain at ang pagiging tanyag na atraksyon ng mga lugar sa mga lokal na mamamayan at maging sa dayuhan, hindi pa nagkakaroon ng maayos na pagkakaintindihan ang mga kinauukulan mula sa mga nanunungkulan sa barangay.

 

Pagsasakatuparan ng Pulang Lupa Hill at Mt. Lansay Birdland Clean-up and LNT Project

Upang itaguyod ang Pulang Lupa Hill at Mt. Lansay Birdland bilang mga bagong atraksyon ng barangay Banilad, nagsagawa pa ng kaugnay na proyekto ang grupong AHON upang mapanatili ang kalinisan at kaayusan ng Pulang Lupa Hill at Mt. Lansay.  Tinawag ang proyektong “Pulang Lupa Hill at Mt. Lansay Birdland Clean-up and LNT Project”.  Matapos maglagay ng mga karatulang nagpapaalala sa lahat ng mga dapat gawin at hindi dapat isagawa kaugnay sa kalinisan at iba pang bagay sa pagsasaalang-alang na rin sa “Minimum Health Standards” na ipinatutupad kaugnay sa nararanasang pandaigdigang Pandemya dulot ng Covid-19 Virus., Lunes hanggang Biyernes simula buwan ng Mayo 2021 hanggang buwan ng Hulyo 2021, matiyagang nagmatyag ang mga kasapi ng grupong AHON at naglinis sa paligid ng Pulang Lupa Hill at Mt. Lansay Birdland kasama na rin ang mga landas ng nagdudugtong sa mga ito.  Nilinaw ng grupong AHON na bagaman boluntaryo silang magpapantili ng kalinisan ng mga lugar, minarapat nilang maging tahimik sa kanilang mga gawain at walang anumang komprontasyon na magaganap sakaling makita at mahuli ang sinuman na tahasang nagiiwan ng mga basura sa paligid. Bolunterismo ang konseptyo ng grupong AHON at hindi ninais na ilagay sa kanilang mga kamay ang pagpaptupad sa umiiral na batas pangkalinisan at pangkalikasan. Sa halip, nais ng grupong AHON na magpakita ng inisyatibo at magandang halimbawa sa lahat upang maibalik ang kamalayan ng ang mamamayan sa Prisipyo ng Disiplinang Pampamayanan.

Naisin din ng grupong AHON na maiparamdam ang mga isyu sa problemang pangkalinisan at pangkaayusan. Kung kaya naman sa pakikipagtulungan ng pamunuan ng barangay Banilad, ang mga basurang makakalap ng grupo ay ilalagak sa itinalagang sisidlan ng mga basura sa dulong landas ng Purok VI upang ang mga taong barangay na ang magdala sa barangay MRF.  Sa pagkalap ng mga basura maipapakita at mahahayag kung gaano kadami ang dumaragdag na kalat bawat araw na kung hindi matutugunan ay ganap na makasasama sa malinis na imahe ang mga lugar atraksiyon. Tulad ng dati, ang mga araw ng Sabado at Linggo ay laan naman para sa mga taga barangay upang maglinis at magpanatili ng kaayusan ng lugar.

Kinalap po ng grupong AHON ang samut-saring mga opinion at naisin mula sa mga lumahok sa 3-buwan ng Clean-up and LNT drive at mga taong nakasalamuha  na nakatunghay sa kasalukuyang kalagayan ng Mt. Lansay Birdland at Pulang Lupa Hill.  Ito po ang mga sumusunod:

Sa Isyu ng Kalinisan

·         Lagyan ng mga karatula upang magbigay patnubay sa tamang pagkilos sa lugar

·         Kusang alisin ang mga basurahan sa mga burol, sa halip magtalaga ng maayos nalagakan ng mga basura sa mga piling lugar malapit sa mga kabahayan o sentro ng barangay

·         Magkaroon ng  alintuntunin patungkol sa kalinisan, pagbabawal sa pagkuha ng mga halaman o anumang bagay sa paligid ng lugar atraksyon

·         Magtalaga ng mga taong barangay na regular na maguusisa  at magpapaalala sa mga bisita kung ano ang nararapat na asal sa mga lugar

·         Ituloy-tuloy ang bayanihang barangay sa mga lugar atraksiyon

·         Humikayat ng mga NGO boluntaryong tutulong sa pagpapanatili ng kalinisan at kaayusan ng paligid.  Stewardship Programs

·         Magtakda din ng Park Holidays o araw/mga araw ng pahinga upang makaarecover ang kapaligiran sa epekto ng sobrang pagtanggap ng mga bumibiita sa mga lugar.

·         Magkaron ng educational campaign ang barangay na magbibigay impormasyon at magtuturo una na sa mga local na naninirahan sa lugar at sa mga bisita ng tamang pagamit o pakikinabang ng mga lugar atraksiyon.

·         Paghikayat sa mga mamamayan na lumahok sa mga programang pangkalikasan gaganapin sa mga lugar atraksiyon

·         Ang pagiwan ng mga pinakainan at mga balat ng pagkain, maging organiko man ay ipagbawal.

·         Pa-igtingin ang pagbibigay ng impormasyon sa mga tao. Gumamit ng samut-saring pamamaraan para maipaabot at maipaunawa sa madla ang mga layunin ng LGU una na sa pagtatanghal ng mga luigar atraksiyon at mga alituntunin na ipinatutupad ng mga nakakasakop dito. Sa makabagong panahon ng teknolohiya ngayon, kung saan  You tube, webinars, Facebook, tiktok at kung anuano pa, hindi na mahirap at mahal makagawa ng mga educational materials na makapagbibigay impormasyon sa lahat. Gamitin ng wasto sa lubos na pakinabang ng mga nagpapatupad ng mga alituntunin.

Sa Isyu ng Kaayusan

·         Magkaroon ng mga pagkilos upang ipaalam sa lahat ang mga nagawa nang batas na samasaklaw sa pangangalaga at proteksiyon sa pagkasira ng kalikasan. Batas NIPAS RA. 7586 (1992) R.A. 11038 (2013)

·         Magkaroon ng pagpataw ng kaparusahan sa mga mahuhuling nagnanakaw ng flora at fauna sa lugar

·         Gumawa ng barangay nursery kung saan magtatanin at magpapalago ng mga halamang matatagpuan sa paligid. Sa barangay nursery makakabili ng mga halaman sa makatuwirang halaga. Ang pagkakaroon ng ganitong serbisyong barangay, inaasahang maiiwasan na ang pagnanakaw ng flora at fauna at magkakaroon pa ang pamayanan ng bagong kabuhayan.

·         Ang paggamit ng mga gadgets na nakakapukaw pansin o nakakakabulahaw sa kapwa mga bisita ay hindi pinapaboran. Manatiling tahimik at igalang ang kapwa mga bisita.

·         Ang pagsusulat sa mga puno, bato, halaman sa kalupaan ay ipinagbabawal

·         Hayaan lang natin ang mga hayop na makikita natin sa kapaligiran. Huwag natin silang lapitan, hawakan, paglaruan o bigyan ng kahit anong pagkain.

·         Huwag harangan ang mga lugar daanan sa lahat ng oras. Sa paglalakad, manatiling “single file” at bigyan ng puwang ang kasalubong na umaakyat.

·         Sa paggamit ng mga landas pati na rin kalsada habang nag-eehersisyo, manatili sa gawing kaliwa ng daan at huwag maging abala sa iba pang gumagamit ng daanan.

Sa isyu ng Pagsisiga

·         Magkaron ng itinalagang “Fire Pit” kung saan tanging doon lamang maaaring magsiga na may pagsangayon ang barangay.

·         Ang idea ng pagsisiga sa ginawang fire pit sa lugar atraksiyon ay papayagan lamang kung ito ay may pahintulot sa barangay. Sa pahintulot nakahanay ang mga limitasyon sa paggamit ng apoy, mga gamit panggatong, at takdang oras ng pagsisiga. Ang lahat ng bagay na hindi nakasaad sa pahintulot mula sa barangay ay tinututulan at may katapat na kaparusahan.

·         Ang pagsisigarilyo ay hindi pinahihintulutan sa mga lugar atraksiyon. Dahil may batas nang ipinagbabawal ang pagsisigarilyo sa mga pampublikong lugar (Clean Air Act of 1999 at PPRD Executive Order No. 26)  , inaasahang wala din labi ng mga upos ang matatagpuan sa paligid.

·         Ang overnight camping ay hindi pinahihintulutan sa mga lugar atraksyon.

·         Huwag puputol o pipinsala ng mga punong kahoy at lahat ng mga halaman sa kapaligiran

 

Sa isyu ng Maayos na Unawaan ng mga May-ari ng Lupa at mga Nanunungkulan na nagpapatupad sa Programa Pangturismo.

·         Isang kasunduan na sasang-ayunan ng lahat ng mga taong may kaugnayan sa angkop na Development Plan na babalangkasin at issagawa para sa lugar.

·         Mga obligasyon ng mga kinauukulan na sasaklaw sa mga isyu ng seguridad, paraan pangangalaga at tamang pagpapaunlad sa kapaligiran, pagpapanatili ng kalinisan at kaayusan.

·         “Kailangan bang magpataw ng FEES sa mga lugar atraksiyon?”. Isa pang isyu na kailangan magkaroon ng maliwanag na intindihan at disposisyon ang mga kinauululan at hayag din sa kaalaman ng mga tao sa pamayanan.

·         Isulong ang isang kaisipan na huwag nang magpataw ng anumang Fee sa mga bisita, sa halip pagtulungtulungan pa ng pamayanan na itaguyod ang mga lugar atraksiyon. Ang pagtangkilik ng mga bisita sa mga lugar atraksiyon kung tutuusin ay sapat nang kabayaran upang makapagbigay oportunidad sa pamayanan ng mga karagdagang pagkakitaan. Sa ganitong paraan, ang mga bisitang mamimili na ang magsasadya sa lugar at tangkilikin ang mga paninda na ani ng mga mamamayan, prutas, gulay, mga halamang pananim, mga tradisyunal na kakanin na kinagigiliwan ng mga dayuhan tulad ng bibingka, puto, nilupak, tablea, pulot pukyutan, suka, mga inumin mula sa katas ng mga prutas at kung anu-ano pa na maaaring maging souvenir o remembrance sa pagbisita sa lugar..

·         Pagsisikap ng pamunuan na maisakatuparan ang pagtatalaga ng ilang piling lugar bilang “Sanctuary” kung saan, pananatilihing sagrado at walang babaguhin sa kanilang natural na anyo at kagandahan, walang ilalagay o itatayo na anumang istruktura na makapagbabago sa hitsura at pakiramdam sa lugar. . Bagaman Non-Alienable and non-disposable, ang mga piling lugar naman na ito ay silbing kayamanan na isa sa mga dahilan kung bakit kinawiwilihang bisitahin o tanawin ang lugar.

 

Repleksiyon sa mga Isyu nailahad

Kalinisan

Samut-sari ang problemang kinakaharap ng ating pamayanan. Sa dami at laki ng mga isyu ng lipunan, ang suliranin sa kalinisan sa labas ng mga tahanan ay isang paksa na napansin naman ng mga kinauukulan ngunit ang pagkakaroon ng matibay at panghabangbuhay na pagkilos upang tuluyang iwaksi ito , sa aming palagay ay hindi naisasaalang-alang.

Pansinin mo ang isang batang paslit nang mabigyan ng barya ng kaniyang magulang.  Saan siya pupunta? Sa tindahan at ibibili ang hawak-hawak na barya ng pagkaing nakahahalina sa kanya. Matapos makabili, habang naglalakad at nakatutok sa kanyang hawak, dahan-dahang bubuksan at agad na isusubo ang laman ng biniling pagkain. At ang balat na kanya ring hawak ay agad namang bibitawan ng walang pasubali hanggang ang balat ay bumagsak sa lugar na kanyang nilalakaran. Normal na senaryo na ating nasasaksihan araw-araw.

Bawal ba ang pagkakalat? Ang sabi ng batas na inakda ay bawal ito. May sapat bang parusa sa mga lalabag? Meron din ayon sa batas.  May iba-iba pang mga proyekto ang inilunsad na ang pakay ay malunasan ang suliranin: mga karatula na ipapaskil, mga basurahan na may makukulay na pinta, mga kasama sa parada na may kasuotang t-shirts na nakahahalina at minsan ay may dala-dala pang mga lobo, sa harap ng parada ay may sirena pa na animo emergency na nangungunang bumabaybay sa mga lansangan.  Sa kabila ng lahat ng ito, bakit nananatili pa rin ang suliranin?  Matapos ng anunsiyo at launching ng mga programang pangakong kikitil sa problema…wala na ulit papansin. Walang sisita. Walang nanghuhuli o masipag na nagpapatupad ng batas. Lahat ay “winawalang bahala” na lamang ang kaganapan.

May pumapansin pa ba sa tulad ng eksenang nalahad?  Mali pero dahil walang pumapansin….hindi man tama ngunit parang nagiging ordinaryong gawi lamang ng lahat. Nagiging isang ganap na kaugalian. At kapag nakaugalian…walang nagtatanong kung ito pa ba ay mali sa halip at sa kasamaang palad, tuluyan pa yatang nagiging tama.

 

Sa aming palagay…….

Mapalad ang Nagcarlan na mabiyayaan ng napakagandang lokasyon na napalilibutan ng malalawak na lupaing sakahan at mga kabundukan. Dahil sa napakainam na lokasyong bulubundukin  ng bayan, anupa at may kaaya-ayang  klima at naguumapaw na mga bukal ng tubig, batis, ilog na bumabagtas sa mga luntiang kapaligiran. Payak man ngunit mapayapa at kasiyasiya ang pamumuhay kung kaya malaking bilang ng mga lokal na naninirahan dito ay tradisyunal at sulit na sa kanilang simpleng pamumuhay.

Sa ganitong kalalagayan, salat ang ating bayan sa mga programang lilinang sana sa mga katangi-tanging lugar na maaaring maging potensiyal na atraksiyon.  Ang mga lugar na kapag nabigyan ng buhay at pagkilala ay maaaring makapagdulot ng iba pang oportunidad  makapagbabago sa uri ng pamumuhay na kanilang tinatamasa. Hindi man tatalikuran ang mga tradisyon at nakagawiang pamumuhay, magkakaroon naman ng marami pang pagkakataon para sa mga mamamayan nito na makapamuhay ng sagana at hindi mapagiiwanan ng kabihasnan.

Ang konsepto po ng grupong AHON ay kalinangang natural na hindi kinakailangan ng konkretong istruktura. Ang ating bayan ay maganda na sa kanyang natural na anyo. Nangangailangan lamang nito ng tamang pagpapahalaga mula sa mga mamamayan nito, proteksiyon at pangangalaga sa mga yaman nating likas, kalinisan, kaayusan, at kapayapaan ng buong munisipalidad at mga nagkakaisang mamamayan nito na magpapatuloy hanggang sa mga susunod pang mga salinlahi.   Hindi nangangailangan ng malaking halaga para gugulin sa mga programang pangkaunlaran sa halip, oras, malasakit at sama-samang pagkilos sa iisang layunin ng mga mamamayan nito.  Samakatuwid, disiplina at tulong-tulong na pagtataguyod sa iisang pamamaraang pangkaunlaran. Kung gaano mo kamahal ang iyong sarili at pamilya, ganon ding pagmamahal ang inaasam ng pamayanan mo mula sa iyo.  Pamayanang nagkakaisa at nagtutulong-tulong para sa kapakanan ng bawat isa.

 

Ang Pangarap ng AHON

Magkaroon ng “paradigm shift” kung paano bibigyang pansin at solusyon ang problema sa kalinisan at kaayusan at sa iba pang isyung maaaring makaharap.

Lubhang mahirap maisakatuparan ang isang layunin kung ang mga taong patutungkulan natin ng ating pagkilos ay may ibang pangunawa, katuwiran at pagpapahalaga.  Upang maging mabisa ang pagsasagawa ng anumang pagkilos, nangangailangan pala muna nito ng matibay na sandigan upang maisagawa ang lahat ng ating nasasaisip na solusypn. Isang haligi na matibay, hindi maigugupo ng anumang hamon o tukso ng pagbabago o pagkamakasarili.

“Value Formation”. Isang pamantayang una sa lahat na nararapat  maintindihan at pahalagahan ng lahat.  Disposisyon at pagpapahalaga sa kagandahang asal na dapat itinataguyod unang-una na sa ating mga tahanan, at siya ring isinasakatuparan sa lahat ng paaralan, pinaiiral sa mga pamayanan at ipinatutupad ng pamahalaan pabalik sa lahat ng mamamayan.

Isang malaking hamon ang pagsikapang gumawa ng natatanging pamantayan sa lahat ng mga programang ipatutupad sa bawat tahanan, paaralan, lipunan at bansa. Simpleng mga programang tutukoy sa iisang direksiyon lamang: Kagandahang Asal at Respeto sa Kapwa.

Lubhang mahirap isipin sa ngayon kung paano ito masisasakatuparan. Napakalayo na ng ating kalagayan sa kung ano ang nararapat at huwaran. Bagaman tila imposible sa kasalukuyan, naniniwala pa rin naman ang grupong AHON na maisasagawa ito ng mga tamang tao sa tamang pagkakataon. Pwede namang simulan, ipabatid sa mga kinauukulan na may mga grupo pa tulad ng AHON na nagnanais makatawid mula sa kasalukuyang kalagayan hanngang sa kung ano ang nararapat at matuwid.

Pero hindi po hero ang AHON o umaastang parang mga bayani. Nais po lamang naming manatili ang natural na kagandahan ng ating bayan. Sa amin, tila isang “Paraiso” kung saan may laya kang makapapasyal ng matiwasay, masaya, masagana sa yaman ng kapaligiran. Kung saan mulit-muli pa, walang humpay sana nating tamasahin ang sariwa at maaliwalas ang hangin dulot ng luntiang kapaligiran at ang mga naggagandahang tanawin na matutunghayan  sa bayan ng Nagcarlan. Malinis, payapa at may mabubuting mamamayan.